بالکینگ لجن فعال :

بالکینگ لجن فعال ، زمانی اتفاق می افتد که اگر فاضلاب را در یک حوض ته نشینی ریخته پس از ۳۰تا ۶۰ دقیقه که لجن ته نشینی شده حجم آن را اندازه بگیریم. سپس آب روی لجن را تخلیه کرده و لجن را از کاغذ صافی عبور می دهیم و وزن کرده و تعیین میکنیم. این روش تعیین می کند که یک گرم لجن چه حجمی را اشغال می کند. اگر حجم اشغال شده بین ۵۰ تا ۱۵۰ میلی لیتر باشد. لجن مناسب است. در مخزن ته نشینی راحت ته نشینی می شود و اگر بیش از ۱۵۰ میلی لیتر باشد پدیده بالکینگ لجن فعال رخ داده است.

به طور كلي چالشهاي زيست محيطي در زمينه تصفيه فاضلاب به ويژه سيستم لجن فعال Activated Sludge Systemوجود دارد. كه براي رفع آن ميبايست مطالعات كاربردي انجام گيرد. اين چالشها اغلب در زمينه توليد و دفع لجن مازاد Excess Sludge توليدي از تصفيه خانه هاي فاضلاب با سيستم لجن فعال به وسيله بهينه سازي پارامترهاي تصفيه فاضلاب است. بالکینگ لجن فعال عموما باعث افزایش BOD و مواد معلق خروجی می گردد. بالکینگ باعث کاهش عمر لجن شده که این کار خود باعث کاهش راندمان تصفیه می شود.

بيشتر تأسيسات تصفيه فاضلاب به روش لجن فعـال بـا مشكلات بهره برداري نظيـر انسـداد صـافيهـا يـا عـدم تــه نشــينى لجــن ناشــي از پديــده بالکینگ لجن فعال درگيرنــد. كه به كـاهش رانـدمان تصـفيه پساب و كاهش كيفيت تـه نشـينى لجـن منجـر مـىشـود. بالکینگ لجن فعال ، شــناور شــدن توده هاي لجن، در اثر رشد بيش از انـدازه بـاكتري هـاي رشته اي و يا غير رشته اي است كه بر اساس آن، دو نـوع بالكينگ رشته اي و غير رشـته اي وجـود دارد. بالكينـگ رشته اي به وسيله باكتريهاي رشـته اي و بالكينـگ غيـر رشت هاي يا زوگل هآيي توسط باكتريهاي غير رشـته اي و بـه دليـل ترشـح بيوپليمرهـاي خـارج سـلولي بــه وجـود مـــيآيـــد. 

تقريبـا در تمـامي سيسـتمهـاي تصـفيه پساب به روش لجن فعال، باكتريهـاي رشـت هاي وجـود دارند كه حضـور آنهـا، تـا زمـاني كـه تراكمـي در حـد معمول داشته باشند، ميتواند موجب بهبود كيفي برخـي از خصوصيات لجن شود. اما زماني كه رشد و تكثير اين بــاكتريهــا افــزايش يابــد و بحرانــي گــردد، بالكينــگ رشته اي ايجاد شده و مشكلات جدي در فرآيند تصـفيه رخ مـيدهـد.  تـاكنون حـدود 30نـوع بـاكتري رشـته اي بـه عنـوان عوامل ايجادكننده بالكينـگ شـناخته شـده انـد.بايد دانست كه ً تقريبا 90تـا 95درصـد از مـوارد بالکینگ لجن فعال توسط 10نوع باكتري رشـته اي Sphaerotilus Microthrix ،Haliscomenbacter hydrosis ،natans ،Beggiatoa ،Nocardia ، گونـــــه هـــــايparvicella  و گونـــه هـــايThiothrix ايجـاد مـيشود.

شايان ذكر است كه هر فرآينـد تصـفيه بيولـوژيكي، جمعيت ميكروبـي خـاص خـود را دارد كـه در شـرايط ويژه محيطـي حـاكم بـر آن سيسـتم فعاليـت مـينمايـد. بنابراين شناسايي اين باكتريها تا حد زيـادي مـيتوانـد تعيـين كننـده شـاخصهـاي محيطـي باشـد. از ايـن رو، ميتـوان بـاكتريهـا را بـه عنـوان شـاخص زيسـتي ايـن سيستمهاي تصفيه دانست.  به دليل رشد  كند بـاكتري هـاي رشـت هاي و دشـواري تهيه كشـت خـالص از آنهـا، انجـام روشهـاي متـداول كشت و آزمـونهـاي بيوشـيميايي، بـراي شناسـايي ايـن باكتريها سخت و زمانبـر اسـت. از ايـن رو، شناسـايي آنهــا ً عمــدتا بــا اســتفاده از روشهــاي ميكروســكوپي صورت مـيگيـرد .

در ايـن روشهــا، مجموعــهاي از ســاختارهاي ريخــتشــناختي اختصاصـي بـاكتريهـاي رشـته اي ماننـد: طـول، قطـر و شكل، شكل سلولهاي درون رشـته هـا، وجـود يـا عـدم وجود ديواره عرضي در بـين ايـن سـلولهـا، دارا بـودن انشـــعابات حقيقـــي و كـــاذب، تشـــكيل ســـاختارهاي اختصاصـي نظيـر اجسـام گـل ماننـد rosset و جوانـه، buddingقابليت تحرك اين رشته ها، وجود يـا عـدم وجـود غـلاف پيرامـون بـاكتريهـاي رشـته اي، ذخـاير اكسيدهاي آهن و منگنز در غلاف، حضور گرانولهاي ذخيــرهاي ماننــد: دانــههــاي متاكروماتيــك، چربــي و گوگردي درون رشـتههـا، پاسـخ بـه رنـگآميـزيهـاي گوناگون نظير گرم و نايسر و خصوصياتي از اين دست، به منظور شناسايي باكتريهاي رشتهاي بررسي ميشـوند.

از جمله اقداماتی که باید برای جلوگیری از بالکینگ انجام داد می توان به تنظیم PH ورودی ، تنظیم نسبت غذا میکروارگانیزم ، کنترل همه جانبه سیستم هوداهی و زمان ماند هیدرولیکی ، تنظیم نسبت فسفر به کربن ونیتروزن (P/C/N) ، افزایش سن لجن و … اشاره کرد.