سرانه مصرف آب
سرانه مصرف آب
سرانه مصرف آب آب براي زندگي وسلامت انسان ضروري است. در شرایط اضطراري آب کافي براي تامين نيازهايانسان در دسترس نمي باشد. در این موارد تامين آب آشاميدني سالم و کافي براي بقاء حائز اهميتاساسي است. آلوده و ناکافي بودن آب معمولاً اولين و اصلي ترین دليل شيوع بيماري در بين افراداجتماع حادثه دیده در حين و بعد از بلا است.
سرانه مصرف آب در شرایط اضطراري بسته به نوع آب و هوا ، وضعيت کلي سلامت جمعيت آسيب دیده و مسائل فرهنگي – اجنماعي آنها تغيير ميكند. انتظارات مردم از نظر کميت آب مورد نياز در جوامع مختلف متفاوت است. به عنوان مثال یک جامعه فقير روستایي نسبت به ساکنين یک اجتماع شهري ثروتمند، انتظارات کمتري درارتباط با ميزان آب مورد نياز براي زندگي دارند.
در نتيجه افراد جامعه فقيرتر احتمالاً مصرف آب کمتري دارند.
هدف از تامين آب این است که همه مردم دسترسي ایمن و منصفانه به ميزان کافي آب براي آشاميدن، طبخ غذا و بهداشت فردي و عمومي داشته باشند و نيز مكانهاي همگاني آب باید به اندازه کافي نزدیک خانواده ها باشند تا افراد بتوانند از حداقل نيازهاي آبي استفاده کنند.
مردم براي فعاليت هاي متنوعي آب مصرف ميكنند. بعضي از این فعاليت ها مهمتر از سایرآنها هستند. مثلا داشتن چند ليتر آب آشاميدني در روز مهمتر از داشتن آب براي بهداشت فردي یا شستشوي لباسها است. اما مردم براي جلوگيري از بيماریهاي پوستي و شستشو به آب نيازدارند.
عليرغم تفاوت در سرانه مصرف آب جوامع مختلف، بخش عمده سرانه مصرف آب قابل پيش بيني است. در بعضي از فرهنگ ها مصرف آب براي شستن دست و پاها قبل از نماز مهمتر از سایر مصارف است. بهتر است در زمينه اولویت هاي مصرف آب ازمردم سوال کنيد. امكان دارد اولویت در مصرف آب براي زنان و مردان متفاوت باشد. زنان ممكن است درباره نيازهاي آبي خانگي نگران باشند درحاليكه مردان نگران دام ها باشند.حداقل استانداردهاي جهاني در زمينه نياز آبي در جدول زیر ارائه شده است :
مردم نباید همه آب مورد نيازشان را از یک منبع دریافت کنند. به عبارتي ممكن است آب آشاميدني آنها از طریق آب بطري شده تأمين گردد. اما از سایر منابع، آب مورد نياز براي شستشوي لباس ها و سایر موارد تأمين گردد. در مواقعي که تنوع سرانه مصرف آب افزایش مي یابد، معمولاً ميزان آب لازم براي هر مصرف کاهش مي یابد. در این شرایط ميزان آب لازم براي شستن زمين، نباید به اندازه ميزان آب لازم براي آشاميدن باشد. نوع توالت، اثر زیادي روي نياز آبي دارد. در بعضي جوامع حجم زیادي از آب (بيش از 7ليتر در روز) جهت شستشوي توالت ها مصرف مي شود در حالي که بطور معمول در توالت هاي چاهک دار ساده به حجم کمي از آب نياز است. حتي اگر حجم زیادي آب تامين شده باشد، ممكن است محدودیت هایي براي مصرف آب وجود داشته باشند، مانند زماني که مردم باید مسافت طولاني را طي کنند و یا در صف جمع آوري آب بایستند. اگر زمان صرف شده جهت تهيه آب بيش از 30دقيقه باشد، ميزان آب مصرفي مردم کاهش مي یابد. جدول 2حداقل ميزان آب مورد نياز براي مصارف غيرخانگي را نشان مي دهد.
-توصيه مي گردد تا خانواده ها به ازاء هر 5نفر جمعيت، 2ظرف مناسب با ظرفيت 10تا 20ليتر براي انتقال آب از مخازن به محل سكونت و یک ظرف 20ليتري دهانه گشاد و درب دار جهت ذخيره آب در محل سكونت در اختيار داشته باشند.
-براساس حداقل استاندارد هاي جهاني پيشنهاد شده، حداکثر فاصله هر خانواده تا محل تأمين آب باید 500متر وحداکثر زمان انتظار براي دریافت آب15دقيقه باشد.
-متوسط آب براي آشاميدن ، پخت و پز و بهداشت فردي در هر خانوار حداقل 15ليتر به ازايهر نفر در روز ( l/p/d ) است.
– حداکثر فاصله محل سكونت هر خانوار تا نزدیک ترین محل تأمين آب 500متر است.
– زمان انتظار در صف براي برداشت آب بایدکمتر از 30دقيقه باشد. افزایش این زمان به بيش از30 دقيقه منجر به کاهش مصرف آب به ازاي هر نفر ، افزایش مصرف آب هاي سطحي محافظت نشده و کاهش زمان لازم براي انجام سایر امور زندگي مي شود.
– عواملي که در انتخاب منبع آب باید در نظر داشت عبارتند از:دسترسي، نزدیكي و قابليت نگهداري آب ، وجودآب کافي، نياز به تصفيه، امكان تصفيه از نظر محدودیت هاي قانوني،سياسي و اجتماعي.
– معمولاً منابع آب زیرزميني یا آبرساني هاي با جریان ثقلي از یک چشمه ارجحيت دارند. زیرا به پمپاژ نياز نداشته و به تصفيه کمي نياز دارند.
– براي همه منابع آب در زمان وجود خطر اپيدمي بيماري هاي اسهالي، تصفيه و گندزدایي آب ضروري است.
– در مورد بروز اپيدمي بيماري هاي اسهالي مطمئن شوید که ميزان کلر باقيمانده بيش از 1ميلي گرم در ليتر است.
– به ازاي هر 100ميلي ليتر آب در محل دریافت و مصرف، تعداد کلي فرم مدفوعي باید صفر باشد.
– هر خانوار باید حداقل 2ظرف تميز 10تا 20ليتري براي برداشت آب داشته باشند.
– ممكن است براي کودکان، افراد ناتوان، مسن و مبتلایان به ، HIVظروف ذخيره آب کوچکیا ظروفي با طراحي ویژه نياز باشد.
– ظرفيت ظروف نگهداري آب بستگي به تعداد افراد هر خانوار و ثبات دسترسي به منبع آب دارد. مثلا بطور تقریبي 4ليتر به ازاء هر فرد براي شرایطي که آبرساني بطور روزانه و ثابت مي باشد، مناسب است.
