طراحی دانه گیر تصفیه خانه فاضلاب

برای طراحی دانه گیر تصفیه خانه فاضلاب ، ابتدا باید پارامتر های مورد نظر برای آزمایش و اندازه گیری لازم در سیستم را انجام داد. بازده يك واحد دانه گيري با محاسبه درصد حذف مواد معلق غير آلي (ثابت) از فاضلاب سنجيده ميشود. مقدار آن، بسيار متغير و به ميزان دانه هاي موجود در فاضلاب ورودي بستگي دارد. افزايش عملكرد دانه گير باعث بروز مشكلات كمتر و عمليات بهتر ساير فرايندهاي پايين دستي ميشود. ولي در عين حال، باعث فرسودگي بيشتر تجهيزات مكانيكي دانه گير و افزايش هزينه مربوط به تعميرات و نگه داري، و نيز افزايش مواد آلي همراه با لجن و در نتيجه ايجاد بو به ويژه در مواردي كه واحد شستشوي دانه وجود ندارد، ميباشد. بنابراين بايد شرايط بهينه اي در نظر گرفته شود كه مشكلات و نيز هزينه هاي عملياتي كاهش يابد. اندازه گيري حجم دانه هاي جمعآوري شده و مقدار مواد آلي همراه با دانه ها كه از اختلاف مقدار كل مواد جامد و مقدار مواد جامد ثابت دانه ها به دست ميآيد، نشاني از ميزان عملكرد دانه گير در حذف دانه هاي موجود در فاضلاب است.

اندازه گيري هاي لازم طراحی دانه گیر تصفیه خانه فاضلاب

كارايي عمليات دانه گيري جهت ممانعت از فرسايش ساير تجهيزات پايين دستي، بسيار مهم است. دانه گير بايد به گونه اي عمل كند كه دانه ها  ته نشين شده ولي مواد آلي به همراه دانه ها ته نشين نشود. لذا، تنظيم سرعت جريان مايع در محفظه دانه گير و نيز شدت جريان هوا در نوع دانه گير با هوادهي، داراي اهميت ميباشد. كنترل سرعت جريان با ميزان فاضلاب عبوري از كانال، عمق فاضلاب در كانال و پهناي كانال يا مجموع پهناي كانالهاي در حال كار از طريق پارشال فلوم، كانال سهمي شكل و يا سرريز تناسبي انجام داده ميشود. سرعت جريان عبوري از كانال با استفاده از روش جسم شناور و زمان يا با ابعاد كانال قابل محاسبه است.

مقدار دانه هاي جمع آوري شده به معني ميزان جمع آوري دانه ها بر حسب هر واحد حجم از فاضلاب ورودي (متر مكعب بر 1000 متر مكعب) است. از طريق اندازه گيري حجم دانه ها در يك شبانه روز (متر مكعب بر روز) تقسيم بر بده روزانه جريان (متر مكعب بر روز)، به دست مي آيد.
راهبري و كنترل سامانه هاي دانه گير از طريق اندازه گيري هاي كمي و مشاهدات عيني و بازرسي مداوم سامانه انجام داده ميشود. به طور كلي ميتوان گفت كه راهبري مناسب يك دانه گير به ميزان زيادي به تجربه بهره بردار آن بستگي دارد. جدول زیر اندازه گيريهاي لازم را در اين سامانه ذكر كرده است.

در طراحی دانه گیر تصفیه خانه فاضلاب میدانیم که حوض دانه گير اولين واحدي است در تصفيه خانه كه عمل ته نشيني در آن انجـام مـي گيـرد. هـدف از ته نشين سازي در اين حوض ها جداسازي مواد دانه اي و تجديد ناپذير معـدني ماننـد ذرات ماسـه بـه قطـر بزرگ تر و يا مساوي 0.1 الي 0.2 ميليمتر مي باشد . ساختمان اين حوض ها و سرعت جريان در آنها بايد به گونه اي باشد كه مواد سبك آلي تجديد پذير ته نشين نشده و وارد تصفيه خانه گردند. مشكل موجود در راه رسيدن به دو هدف نامبرده ، تغيير سرعتي است كه در نتيجـه نوسـان هـاي مقـدار فاضلاب در جريان آن نمودار مي شود. براي تثبيت سرعت جريـان فاضـلاب در ايـن حـوض هـا روش هـاي مختلفي متداول هستند كه بر مبناي آن انواع حوض هاي دانه گير به صورت زير پايه گذاري مي شوند :

• حوض هاي دانه گير كم عمق
• حوض هاي دانه گير گود
• حوض هاي دانه گير دايرهـاي شـكل
• حوض هاي دانه گير باكمك دميدن هوا

برای طراحی دانه گیر تصفیه خانه فاضلاب مقدار مواد دانه اي و ماسه اي كه از فاضلاب گرفته مي شود بسته بـه نـوع شـبكه جمـع آوري فاضـلاب متفاوت است. در شبكه هاي جمع آوري مجزا مقدار مواد نام برده كمتر بـوده و شـامل ذرات ماسـه ، خـرده شيشه ،ذرات فلزي و هسته هاي ميوه كه وارد دستگا ه هاي بهداشتي خانه ها مي شوند وهمچنين ذرات شن وماسه اي كه دراثر اتـصال هـاي غلـط و غيـر مجـاز آب بـاران بـه شـبكه فاضـلاب خـانگي وارد مـي شـوند مي باشد. حجم مواد نام برده در مراجع آمريكايي 2.5الي 180ليتر براي هر هزار متـر مكعـب فاضـلاب داده شده است و در منابع اروپايي 20الي 50ليتر براي هر هزار متـر مكعـب فاضـلاب مـي باشـد كـه در مواقـع بارندگي مي تواند به 200الي 500ليتر براي هر هزار متر مكعب فاضلاب برسد. در برخي از مراجع مقدار آن
برابر 5الي 12ليتر براي هر نفر در سال ارائه شده است.

در كتب هندي اين مقدار 12الي 190ليتر از هر هزار متر مكعب فاضلاب پيـشنهاد گرديـده اسـت. در برخي منابع مواد دانه اي به تعداد افرادي كه در هر هكتار از محل جمع آوري فاضـلاب زنـدگي مـي نماينـد ارتباط داده شده است. به طوريكه اگردرهر هكتار 250نفر زندگي نمايند ، مقدار مواد دانه اي فاضـلاب 3.8 متر مكعب به ازاء هر هزار نفر در سال و اگر اين تعداد 50الي 100نفر باشد مقدار مـواد دانـه اي 11.5متـر مكعب براي هر هزار نفر در سال خواهد بود.