حذف کروم از پساب های صنعتی
حذف کروم از پساب های صنعتی
مواد احیا کننده ای که برای حذف کروم از پساب های صنعتی به کار می رود عبارتند از سولفات فرو ، بی سولفیت – متا سدیم یا دی اکسید سولفور. سولفات فرو ، بی سولفیت – متا سدیم را می توان به صورت خشک یا محلول به کار برد. SO2 مستقیما از سیلندر های گاز به داخل سیستم تزریق می شود. از انجا که احیای کروم در PH اسیدی بسیار موثر است. ماده احیا کننده دارای خصوصیات اسیدی مطلوب است. در مواقعی که سولفات فرو بعنوان ماده احیا کننده به کار می رود آهن دو ظرفیتی به سه ظرفیتی اکسید می شود. واکنش های معمول به صورت زیر است:
یون فرو در یک واکنش اکسیداسیون – احیا با کروم شش ظرفیتی واکنش داده و به کروم سه ظرفیتی رسیده و یون فرو به فریک اکسید می شود. این واکنش در PH زیر 3 به سرعت روی می دهد. خصوصیات اسیدی سولفات فرو در دقت های زیاد پایین است. لذا باید برای تنظیم PH اسید افزوده شود. مصرف سولفات فرو بعنوان یک ماده احیا کننده دارای این ایراد است که در مواقع افزودن قلیا ،لجن آلوده کننده آهن هیدروکسید تشکیل می شود. بمنظور تکمیل واکنش لازم است که مقدار 2.5 برابر مقدار تئوریکی سولفات فرو مصرف شود.
احیا کروم را می توان با مصرف سدیم سولفیت یا SO2 نیز تکمیل کرد. در هر مورد عمل احیا از طریق واکنش با H2SO3 تولید شده در واکنش بوقوع می پیوندد. H2SO3 به صورت واکنش زیر یونیزه می شود.
در پی اچ بالای 4 فقط یک درصد سولفیت به صورت H2SO3 وجود دارد و واکنش بسیار اکند است. در طول این واکنش برای خنثی سازی سدیم هیدروکسید تشکیل شده اسید مورد نیاز است. واکنش به شدت به پی اچ و دما بستگی دارد. در پی اچ های کمتر از 2 واکنش عملا آنی بوده و به نیاز های تئوریکی نزدیک می شود.
مقادیر تئوریکی مواد شیمیایی لازم برای 1 میلیگرم بر لیتر کروم عباتند از :
در ph بالای 3 هنگامی که سولفات کروم بازی تولید می شود. مقادیر اهک لازم برای خنثی سازی مرحله بعد کاهش می یابد. هیدرکسید کروم در پی اچ برابر با 8تا9.9 کاملا نامحلول است. به دلیل وجود اکسیزن فاضلاب SO2 مازاد باید افزوده شود تا بتوان سولفیت به سولفات اکسید شود.
مقدار مازاد 35 میلیگرم بر لیتر دی اکسید گوگرد معمولا برای واکنش با اکسیزن محلول موجود کافی است. اسید لازم برای احیای کروم 6 ظرفیتی به اسیدیته فاضلاب اصلی پی اچ واکنش احیا و نوع ماده احیا کننده مورد استفاده بستگی دارد. از انجا پیش بینی این نیاز های دشوار است. اگر غیر ممکن نباشد معمولا لازم است که نمونه ای از فاضلاب تا نقطه پایانی پی اچ مناسب با استاندارد تیتیر شود.
